Od 31 lipca 2007 roku nie można już ustanawiać spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu. Jednak te ustanowione wcześniej wciąż obowiązują i można przekazać je innej osobie. Czym różni się takie prawo od tradycyjnej własności? Sprawdzamy!

Spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu to ograniczone prawo rzeczowe, które polega na tym, że można korzystać z mieszkania „wynajętego” od spółdzielni, jednak nie jest się jego właścicielem. To spółdzielnia mieszkaniowa zarządza nieruchomością, jest właścicielem całego budynku, ale i gruntu. W związku z tym, aby wprowadzić jakiekolwiek zmiany w zajmowanym lokalu trzeba uzyskać zgodę spółdzielni.

Spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu – nie wszystko możemy

Zasadniczą kwestią, która odróżnia własność od spółdzielczego własnościowego prawa jest to, że to drugie jest ograniczonym prawem rzeczowym.

Na spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu składają się dwa uprawnienia: prawo do korzystania z lokalu i prawo do rozporządzania swoim prawem. Zgodnie z pierwszym więc możemy w nim mieszkać, a według drugiego mamy prawo wynająć mieszkanie, przekazać komuś do bezpłatnego korzystania albo przekształcić w lokal użytkowy. Zanim jednak to zrobimy, musimy uzyskać zgodę spółdzielni.

Warto wiedzieć, że spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu można przekazać komuś w spadku albo w formie darowizny. Jeśli będziemy zalegać z opłatami za mieszkanie, to uprawnienie może być nam również odebrane.

Nie ma również przeszkód, abyśmy odsprzedali komuś nasze prawo. Jednak wtedy spółdzielnia musi wydać zaświadczenie odnośnie stanu rozliczeń za użytkowanie lokali.

Spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu – czy można wziąć kredyt hipoteczny?

A czy można wziąć kredyt hipoteczny na mieszkanie, które nie ma własności, a tylko spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu? Okazuje się, że można, ale zależy to od tego, czy mieszkanie ma księgę wieczystą. Nie ma prawnego obowiązku jej założenia przy takich lokalach, więc od tego faktu zależy możliwość uzyskania kredytu. Bank musi mieć możliwość wpisania hipoteki do księgi wieczystej. Jest to podstawowe zabezpieczenie kredytu hipotecznego.

Jak przekształcić spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu we własność?

Jeżeli korzystamy z nieruchomości na zasadzie spółdzielczego własnościowego prawa, to warto wiedzieć, że mamy możliwość przekształcenia go we własność. Jak to zrobić? Należy złożyć wniosek w spółdzielni z prośbą o przekształcenie. Jednak wcześniej należy poznać stan prawny gruntu (czy spółdzielnia jest jego właścicielem) oraz czy koszty udziału w budowie zostały już poniesione. Jeżeli nie, to jako nowi właściciele mieszkania będziemy musieli uiścić konkretną należność.

Aby sfinalizować przekształcenie, trzeba wybrać się do notariusza na podpisanie aktu notarialnego.

Warto podjąć takie kroki, aby bez ograniczeń narzuconych przez spółdzielnię, móc rozporządzać użytkowanym przez nas mieszkaniem. Jednak jeśli robimy to pierwszy raz, to warto wcześniej skonsultować się z prawnikiem, który pomoże nam sprawdzić opłacalność takiej transakcji i przeprowadzi przez wszystkie formalności.