W Polsce brakowało miejsca, w którym można byłoby sprawdzić rzeczywiste ceny transakcyjne nieruchomości. Informacje o kosztach zakupu mieszkań czy domów były rozproszone, nieaktualne lub niedostępne dla przeciętnego obywatela. Większość osób szukających lokum musiało opierać swoje decyzje na ofertach publikowanych w internecie, które często różniły się znacząco od cen faktycznie uzyskiwanych przy sprzedaży.

Teraz ma się to zmienić. Sejm przyjął ustawę o utworzeniu Portalu Danych o Obrocie Mieszkaniami, znanego jako Portal DOM – narzędzia, które wprowadzi więcej przejrzystości na rynek nieruchomości i ułatwi podejmowanie decyzji zarówno kupującym, jak i inwestorom.

Dane o rynku nieruchomości w jednym miejscu

Nowy portal ma zapewnić bezpłatny dostęp do rzetelnych informacji o rzeczywistych cenach transakcyjnych mieszkań i domów jednorodzinnych w różnych częściach kraju. Użytkownicy będą mogli filtrować dane według lokalizacji, liczby pokoi, metrażu czy typu rynku: pierwotnego i wtórnego. To pierwszy w Polsce system, który pozwoli każdemu, niezależnie od wiedzy ekonomicznej, w kilka minut sprawdzić, ile faktycznie kosztują nieruchomości w danej okolicy.

Dzięki temu rozwiązaniu łatwiej będzie odróżnić realne okazje od przeszacowanych ofert. Portal może stać się również ważnym narzędziem dla samorządów i analityków, którzy wreszcie zyskają dostęp do uporządkowanych, aktualnych danych o rynku mieszkaniowym.

Dwa poziomy dostępu – dla wszystkich i dla instytucji

Ustawa przewiduje dwa tryby korzystania z systemu. Pierwszy – ogólnodostępny – będzie przeznaczony dla każdego użytkownika, który chce sprawdzić średnie ceny w interesującym go regionie. Drugi – profesjonalny – zostanie udostępniony instytucjom publicznym i podmiotom badawczym, które będą mogły analizować dane w szerszym zakresie, np. pod kątem trendów inwestycyjnych czy skuteczności polityki mieszkaniowej.

Zgromadzone dane mają pochodzić bezpośrednio z aktów notarialnych i rejestrów transakcji, co gwarantuje ich wiarygodność. Portal ma być prowadzony przez Ubezpieczeniowy Fundusz Gwarancyjny (UFG), czyli instytucję, która odpowiada również za obsługę Deweloperskiego Funduszu Gwarancyjnego.

Przejrzystość, która zmieni rynek mieszkaniowy

Wprowadzenie Portalu DOM to krok w stronę bardziej otwartego i uczciwego rynku nieruchomości. Dostęp do danych pozwoli kupującym lepiej negocjować ceny, inwestorom – trafniej planować projekty, a instytucjom publicznym – skuteczniej reagować na problemy mieszkaniowe.

Dla wielu osób to także szansa na większe bezpieczeństwo finansowe. Znając rzeczywiste stawki, można uniknąć przepłacania i podejmować decyzje oparte na faktach, nie na domysłach.

Rząd zapowiada, że portal ruszy w ciągu 16 miesięcy od wejścia ustawy w życie, a jego utrzymanie będzie finansowane ze środków zgromadzonych w Deweloperskim Funduszu Gwarancyjnym. Jeśli projekt zostanie zrealizowany zgodnie z planem, może stać się jednym z najważniejszych narzędzi w historii polskiego rynku mieszkaniowego – takim, które w końcu wprowadzi realną przejrzystość tam, gdzie dotąd dominowały domysły.