Komunalne zasoby mieszkaniowe to nieruchomości będące własnością gminy, przeznaczone do zaspokajania potrzeb mieszkaniowych osób o niskich dochodach. Lokatorzy nie mogą przy tym posiadać własnego mieszkania i muszą spełniać kryteria określone w uchwałach gminnych. Do tej pory dziedziczenie prawa do takiego lokalu odbywało się “automatycznie” bez weryfikacji sytuacji materialnej spadkobierców. Już niedługo sytuacja ta może się zmienić. Urzędnicy ministerstwa Rozwoju i Technologii chcą bardziej sprawiedliwej dystrybucji tych ważnych zasobów mieszkaniowych.

Zmiany w prawie dotyczącym lokali komunalnych są konieczne

Ministerstwo ujawniło założenia projektu ustawy, który ma ukrócić dziedziczenie stosunku najmu mieszkań komunalnych jakby z automatu. Obecnie obowiązujące przepisy o wstąpieniu w najem po śmierci najemcy powodują bowiem swoistą „dziedziczność”. Aby najbliższa rodzina zmarłego najemcy mogła korzystać z lokalu komunalnego, nie potrzebna jest nawet nowa umowa. Wejście w stosunek najmu następuje z mocy prawa. W praktyce oznacza to, iż po śmierci najemcy mieszkania tego typu nie „wracają” do gminnego zasobu. Jeśli nowe zasady wejdą w życie, w przypadku śmierci najemcy umowa najmu będzie wygasać.

Co ważne spadkobiercy najemcy nadal będą mieli wyłącznie prawo do zawarcia nowej umowy najmu. Jeśli jednak ich sytuacja materialna jest na tyle dobra, że nie mieszczą się w wymogach dochodowych dla mieszkańców lokali komunalnych, będą płacić podwyższony czynsz.

Planowane zmiany dotyczą też lepszej weryfikacji sytuacji dochodowej i majątkowej osób ubiegających się wsparcie mieszkaniowe. Gminy będą mogły wymagać od takich osób regularnego składania zaświadczeń o dochodach. Dokument taki trzeba będzie złożyć co 5 lat. Prócz tego zarówno najemcy, jak i osoby ubiegające się o pomoc mieszkaniową będą mieli obowiązek składania oświadczenia o nieposiadaniu tytułu prawnego nie tylko do innego lokalu, ale także domu jednorodzinnego położonego w tej samej lub pobliskiej miejscowości. Jeśli okaże się, że lokator mieszkania komunalnego posada taką nieruchomość na własność, gmina będzie mogła wypowiedzieć mu umowę najmu.

Lokale komunalne lepiej zarządzane

Jeżeli zmiany proponowane przez Ministerstwo Rozwoju i Technologii wejdą w życie, na pewno wpłyną na wzbogacenie zasobu lokali komunalnych. Oznacza to więcej mieszkań na przykład dla osób, które uczciwie pracują, ale nadal nie stać ich na własne lokum. Pomoc jest też skierowana do wszystkich tych, którzy mimo stabilnego dochodu nie mogą sobie pozwolić na najem po cenach komercyjnych.

Warto podkreślić, że na rozbudowę komunalnych zasobów lokalowych gmin, pozytywnie może wpłynąć też zapowiadany przez MRiT Program Budownictwa Socjalnego i Komunalnego. Na działanie to resort chce przeznaczyć 45 miliardów złotych. To środki na budowę mieszkań i ich podnajem nie tylko dla najbiedniejszych. Dzięki nowym możliwościom pomóc może też trafić do osób w lepszej sytuacji finansowej, których nadal nie stać na własne cztery ściany. W ten sposób urzędnicy chcą walczyć między innymi z problemem luki czynszowej.