Rząd planuje umożliwić seniorom zamianę posiadanego często nieprzystosowanego do ich potrzeb mieszkania własnościowego na lokal komunalny pozbawiony barier architektonicznych. Co istotne, nie będą musieli sprzedawać ani zrzekać się prawa własności do dotychczasowego mieszkania, a wystarczy, że je wynajmą. Sekretarz Stanu, Marzena Okła-Drewnowicz która poinformowała o planowanych zmianach podkreśliła, że to rozwiązanie może realnie poprawić codzienne warunki życia tysięcy starszych osób.

Na czym polegać ma rządowy program Mieszkanie dla seniora?

Marzena Okła-Drewnowicz przedstawiła projekt mieszkaniowy skierowany do seniorów mieszkających w blokach, zwłaszcza na wyższych piętrach bez wind. Jak zaznaczyła, celem inicjatywy jest zwrócenie uwagi na problem osób starszych, które z powodu barier architektonicznych stają się „więźniami we własnych mieszkaniach” przez lata pozostając odciętymi od życia społecznego, mając trudności z wyjściem do sklepu czy lekarza. Proponowany program ma pokazać, w jaki sposób można im pomóc odzyskać samodzielność.

Nowe przepisy mają umożliwić seniorom wynajęcie od gminy mieszkania dostosowanego do ich potrzeb, bez barier architektonicznych, pod warunkiem, że jednocześnie wynajmą gminie swoje dotychczasowe mieszkanie własnościowe. Decyzja o skorzystaniu z programu będzie należeć wyłącznie do seniorów, a ich prawo własności do obecnego mieszkania zostanie zachowane. Jak podkreśliła Okła-Drewnowicz, program ma być formą wsparcia dającą możliwość wyboru, a nie obowiązkiem.

Istotnym elementem programu jest to, że seniorzy nie będą musieli spełniać żadnych kryteriów dochodowych, jak ma to miejsce w przypadku standardowego najmu lokalu komunalnego. Rząd podkreśla, że celem tego rozwiązania nie jest pomoc finansowa, lecz praktyczne wsparcie osób starszych w codziennym życiu.

Całość oparta będzie na dwóch umowach zawieranych wyłącznie z gminą, jednej dotyczącej najmu mieszkania dostosowanego do potrzeb seniora, drugiej podnajmu jego dotychczasowego lokalu na przykład rodzinom, lub osobom oczekującym na lokal komunalny. Jeśli senior zdecyduje się wycofać z programu, lub umowa zakończy się z przyczyn naturalnych, mieszkanie, którego pozostaje właścicielem, przejdzie na spadkobierców. W takiej sytuacji gmina będzie zobowiązana zapewnić osobom mieszkającym w tym lokalu inny lokal komunalny.

Dzięki temu dostępne zasoby mieszkaniowe zostaną lepiej zagospodarowane, a seniorzy zyskają odpowiednie warunki do życia, bez potrzeby przenoszenia się do placówek opiekuńczych.

Skala problemu będzie rosła

W Polsce żyje obecnie blisko 9,9 miliona osób powyżej 60. roku życia, co stanowi ponad 26 procent całej populacji. Według prognoz Głównego Urzędu Statystycznego, do 2050 roku odsetek ten wzrośnie do 40 procent. Proces starzenia się społeczeństwa stanowi jedno z kluczowych wyzwań demograficznych, na które rząd zamierza odpowiedzieć. Inicjatywa „Mieszkanie dla seniora” może stać się przełomowym elementem w krajowej polityce wobec osób starszych.