Sanepid jest instytucją sprawującą kontrolę nad warunkami higieny. W niektórych przypadkach jego pracownicy mogą skontrolować nawet prywatne mieszkanie.

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Gdańsku wydał wyrok, zgodnie z którym Sanepid ma prawo wejść do prywatnego mieszkania i sprawdzić, czy gromadzone w nim śmieci stanowią zagrożenie dla innych lokatorów. Wyrok dotyczył konkretnej sytuacji mającej miejsce w lokalu należącym do gdańskiej spółdzielni mieszkaniowej. Zajmujący je lokator gromadził w mieszkaniu znaczą ilość śmieci, które powodowały nie tylko immisje zapachowe, ale również pojawienie się insektów, co stanowiło już zagrożenie dla zdrowia pozostałych mieszkańców budynku. Jednak inspektorzy sanitarni nie chcieli przeprowadzić oględzin mieszkania, powołując się na brak podstawy prawnej. Przytoczono przy tym art. 26 ustawy o Państwowej Inspekcji Sanitarnej, który wymienia sytuacje, w których inspektorzy mogą wejść do prywatnego mieszkania. Zgodnie z przepisem mogą to zrobić w razie podejrzenia lub stwierdzenia choroby zakaźnej, zagrożenia zdrowia czynnikami środowiskowymi, a także jeżeli w mieszkaniu jest lub ma być prowadzona działalność produkcyjna bądź usługowa. Zgodnie również ze stanowiskiem sanepidu właściciel lub najemca lokalu ma obowiązek utrzymywać lokal we właściwym stanie technicznym i higieniczno-sanitarnym oraz przestrzegać porządku domowego. Jeżeli nie dopełni tych obowiązków i stan lokalu wykracza w sposób rażący lub uporczywy przeciwko porządkowi domowemu, czyniąc uciążliwym korzystanie z innych lokali w budynku, można wytoczyć powództwo o rozwiązanie przez sąd stosunku prawnego upoważniającego do używania lokalu i nakazanie jego opróżnienia.

Spółdzielnia odwołała się do wojewódzkiego inspektora sanitarnego, jednak ten potwierdził tą opinię. Spółdzielnia nie zgadzała się z tym stanowiskiem wskazując, że już z pierwszych przepisów wspomnianej ustawy wynikają kompetencje Sanepidu. Zgodnie z nimi Państwowa Inspekcja Sanitarna została powołana m.in. w celu zapobiegania chorobom, w tym zakaźnym i innym powodowanym warunkami środowiska oraz należy do niej kontrola przestrzegania przepisów określających wymagania higieniczne i zdrowotne dotyczące m.in. utrzymania należytego stanu higienicznego nieruchomości.

Sprawa trafiła więc do WSA, a sąd postanowił ustalić, czy panujące w zaśmieconym mieszkaniu warunki stanowią zagrożenie dla zdrowia pozostałych lokatorów. W wyroku wskazano, że zgodnie z przywołanym przepisem inspektor sanitarny może wejść do lokalu mieszkalnego w razie podejrzenia zagrożenia zdrowia czynnikami środowiskowymi. Za takie uważa się wszelkie czynniki występujące w środowisku człowieka, mogące mieć negatywny wpływ na jego zdrowie, np. czynniki biologiczne, w tym insekty przenoszące choroby, czy zanieczyszczenie powietrza. Sąd orzekł, że Sanepid jest właściwy do kontrolowania, czy lokal jest utrzymywany w stanie wykluczającym zagrożenie chorobami zakaźnymi.

Wyrok jest już prawomocny, a Sanepid na jego podstawie zobowiązany jest do wejścia i skontrolowania zamiecionego lokalu.